Article is published in Greek
Η ενιαία Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας –
ένα σημαντικό βήμα προς την ενότητα της χώρας
Στην Ουκρανία υπάρχει υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης των πολιτών στην εκκλησία, η οποία, υπό συνθήκες της ρωσικής επιθετικότητας εναντίον της Ουκρανίας, έγινε ένα ισχυρό θεσμό που συνένωσε τους πιστούς πολίτες. Η χριστιανική κοινότητα στην Ουκρανία πάντα έπαιζε σημαντικό ρόλο στην επίλυση των πιο δύσκολων προβλημάτων στη χώρα.
Σχεδόν αμέσως μετά την απόκτηση της ανεξαρτησίας το 1991 στην Ουκρανία δημιουργήθηκαν τρεις ορθόδοξες εκκλησίες: η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου του Κιέβου, η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου της Μόσχας και η Ουκρανική Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία . Τα τελευταία όμως χρόνια, ξεκινώντας από την Επανάσταση της Αξιοπρέπειας και τον ρωσικό πόλεμο στην ανατολική Ουκρανία, διαπιστώθηκε ότι στην ουκρανική κοινωνία υπάρχει ένα αίτημα για ενότητα της Ορθοδοξίας.
Με αυτόν τον σκοπό ξεκίνησε η δημιουργία μιας ενιαίας ορθόδοξης εκκλησίας στην Ουκρανία και ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Πετρό Ποροσένκο, ο οποίος προσωπικά υποστηρίζει αυτή τη πράξη, έστειλε σχετικό αίτημα στον Ορθόδοξο Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο Α'. Στις 9 Απριλίου του 2018 ο Πρόεδρος Ποροσένκο επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη και έλαβε θετική αξιολόγηση στις φιλοδοξίες της Ουκρανίας από τον Παναγιότατο Οικουμενικό Πατριάρχη.
Το Ουκρανικό Κοινοβούλιο, με τη σειρά του, στις 19 Απριλίου θέσπισε την απόφαση για το αίτημα σχετικά με την ίδρυση της αυτοκέφαλης ορθόδοξης εκκλησίας στην Ουκρανία.
Οι διαπραγματεύσεις για την αυτοκεφαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας διεξάγονται από το 1992. Για την έκδοση του καθεστώτα αυτοκεφαλίας της ορθόδοξης εκκλησίας είναι απαραίτητη η υποστήριξη από όλες τις ορθόδοξες εκκλησίες στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης και την Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου. Ωστόσο, υπάρχουν προφανείς και σοβαρές προσπάθειες της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για να εμποδίζουν την ενότητα των ορθοδόξων στην Ουκρανία. Ίσως επειδή καταλαβαίνουν ότι η ύπαρξη μιας ισχυρής αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία θα γίνει ισχυρό θεμέλιο για την ενότητα και περαιτέρω ανάπτυξη του Ουκρανικού Κράτους.
Εκτός από αυτό η δημιουργία της ενιαίας εκκλησίας στην Ουκρανία αποτελεί αποκατάσταση της ιστορικής δικαιοσύνης, αφού τον Χριστιανισμό πρώτα έφερε στο Κίεβο από την Κωνσταντινούπολη η Πριγκίπισσα Όλγα. Αργότερα διαδόθηκε στην ευρύτερη περιοχή, όπου οι αρχαίοι πρίγκιπες του Κιέβου δημιούργησαν την Μόσχα.
Φέτος, στις 28 Ιουλίου, η Ουκρανία γιορτάζει μια σημαντική επέτειος, 1030 χρόνια εκχριστιανισμού της Ρως του Κιέβου, Ουκρανίας από τον Πρίγκιπα Βλαδίμηρο Α΄ του Μέγα το 988. Η Μητρόπολη Κιέβου ιδρύθηκε το 991 από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και παρέμεινε υπό την δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως έως τα τέλη του 16ου αιώνα.
Η ιστορία της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ήταν τόσο δύσκολη και περιπλοκή όσο ήταν και η ιστορία της ανεξαρτησίας του Ουκρανικού Κράτους.
Το Πατριαρχείο Μόσχας, το οποίο σήμερα πολεμά την έκδοση του Τόμου αυτοκεφαλίας στην Ουκρανική ορθόδοξη εκκλησία, το 1448 παραβιάζοντας τους εκκλησιαστικούς κανόνες αποσχίστηκε μονομερώς από τη Μητρόπολη του Κιέβου και για 141 χρόνια δεν αναγνωρίζονταν από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
Μεταξύ 1685-1686, υπό την πίεση της κοσμικής εξουσίας, εκμεταλλεύοντας τις τότε πολιτικές συνθήκες, και προφανώς παράνομα η Ουκρανική Εκκλησία προσαρτήθηκε από το Πατριαρχείο Μόσχας. Η σύγχρονη θέση του Πατριαρχείου Μόσχας ισχυρίζεται ότι η αναγνώριση καθεστώτος αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας προϋποθέτει τη συγκατάθεση του, καθώς στη χώρα υπάρχει η «Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία» υπό την πνευματική δικαιοδοσία του Πατριαρχείου της Μόσχας.
Παρά το γεγονός αυτό, σήμερα, η Ουκρανία, όπως ποτέ άλλοτε, είναι κοντά στην ίδρυση δικής της αυτοκέφαλης τοπικής εκκλησίας. Η Ουκρανία υποστηρίζεται από την διεθνής κοινότητα, μπήκε σε μια σταθερή πορεία για οικοδόμηση του κράτους, το οποίο βασίζεται στις ευρωπαϊκές αξίες και το ζήτημα της δημιουργίας της Ουκρανικής Αυτοκέφαλης Εκκλησίας έχει αποκτήσει μια νέα ιστορική έννοια και ιδιαίτερη σημασία.
Η δημιουργία μιας ενιαίας Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία και η ανακήρυξη του καθεστώτος αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας θα είναι ένα μεγάλο βήμα προς την ενότητα του Ουκρανικού λαού στη αντίσταση κατά της ένοπλης επιθετικότητας και στρατιωτικής δράσης της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας, οπού κατά την διάρκεια της τα τελευταία 4 χρόνια σκοτώθηκαν πάνω από 10 χιλιάδες Ουκρανοί.
Αυτή η πολυαναμενόμενη πράξη δεν θα είναι μόνο ο θρίαμβος της Ορθοδοξίας, αλλά μια κίνηση αποκατάστασης της βαθιάς ιστορικής δικαιοσύνης, επειδή «από την Κωνσταντινούπολη ξεχύθηκε το ευλογημένο φως της χριστιανικής πίστης στην γη μας».
Ο Πρέσβης της Ουκρανίας στην Κύπρο
Borys Humeniuk